Magazin programlarını izlemeyi çok seviyoruz. Kim kiminle nerede ne yaptı? Murat Boz ile Aslı Enver neden ayrıldı? O onu aldattı mı? Ya da mahalledeki iş yerindeki arkaşımız neden nişanı attı? Neden boşandılar?
Dedikodu Nedir?
Dedikodunun televizyon ve sosyal medyadaki hali aslinda magazin programlari. Peki dedikodu nedir?
Türk Dil Kurumu’na göre dedikodu ‘Başkalarını çekiştirmek ve kınamak üzere yapılan konuşma, kov, gıybet’ anlamına geliyor.
Dedikodu ve iftira arasındaki fark nedir?
Dedikodu kişi hakkında duyulanları çok da çarpıtmadan yapılan çekiştirme iken iftira kişinin yapmadığı bir şey o kişiye addetmek. İftirada asıl amaç o kişinin adını sinsice lekelemektir ve gayet açıkca kötü niyetlidir.
Ünlülerin olumsuz dedikodularına bayılıyoruz
Çin’de bir üniversitede yapılan çalışmada insanları MR aletine koyup kişilere kendileri, arkadaşları ve ünlü insanlarla ilgili olumlu ve olumsuz dedikodular dinletmişler. Bu deney süresince beyinlerindeki aktivasyonlar kaydedilmiş. Sonuçlar ise şöyle:
- Kişiler kendileriyle ilgili olumlu dedikodulardan çok hoşlanmışlar. Kişilerin kendileriyle ilgili dedikoduları dinlerken beyinde kişinin kendisiyle ilgili konuların alanı olan orbıto frontal bölge aktif olmuş. Ki önceki çalışmalardan da bu bölgenin kişinin kendi kendisini gözlemlediğinde aktif olan bir bölge bu.
- Ünlülerle ilgili olumsuz dedikodular ise kaudat çekirdek (caudate nucleus) diye bilinen ve basal gangliada yer alan dopamine nöronlarının olduğu bir bölge aktif olmuş. Aslında ödül merkezi olarak da bilinen bu bölge biliim adamlarının yorumlamasıya kişilerin eğlenmesine bağlıyorlar.
- Son bir bulgu ise kişilerin arkadaşları ile ünlülerle ilgili yapılan dedikodular arasında bir fark yok. Bu da başka bir çalışmada gösterilen ünlüleri arkadaşlarımız gibi görme eğilimini doğruluyor.
Lutfen olumsuz eleştiriye gitmeden dedikoduyu dengeli tutun. Hele ki iftiraya asla yönelmeyin.
Psikolog Ceylan Özdem
Kaynakça:
Peng, X., Li, Y., Wang, P., Mo, L., & Chen, Q. (2015). The ugly truth: negative gossip about celebrities and positive gossip about self entertain people in different ways. Social neuroscience, 10(3), 320-336