Bilişsel psikolog olarak algılama, problem çözme konularını okumayı seviyorum. Ara ara başka örneklerle de okuyucularıma ulaşmak istiyorum. Yoksullukla ilgili bir şeyler okurken mevsimlik işçilerle ilgili bu çalışmayı gördüm ve bunu da sizlerle paylaşmak istedim.
Harvard ve Princeton Üniversite’sinden araştırmacıların yaptığı bir çalışmada Hindistan’daki 54 köyden 464 çiftçisiyle yapılan bir çalışma ile devam edelim. Şekerpancarı yetiştiren bu işçilerle hasat zamanı ve öncesinde bir görüşme yapılıyor. Görüşmelerde kendilerine bilişsel ve zihinsel yeteneklerini ölçmek için çeşitli testler veriliyor. Bu testler Raven’s Matrices ve numerik Stroop testi. Bu testlerde bir şekil verilip eksik olan parçayı bulmayı ya da dikkatlerini dizilime vermeleri isteniyor. Örneğin, 5 5 5 sırasında 5 kaç kez dizilmiştir diye sorduğumuzda 3 sayısını söylemek zorlar beyni ve aklınıza 5 geldiğinden 3’ü söylemek daha bir çaba gerektirir. Araştırmacılar hasat zamanından önce ve sonra çiftçilerin zihinsel performanslarına bakmışlar. Araştırmalar ek olarak çiftçilere maddi sıkıntılarını da sormuşlar.
Peki sonuçlar neyi gösteriyor?
1.Çiftçiler hasat sezonundan önce bu işlemleri yapmadaki başarıları düşükken hasattan sonra bu işlem becerileri artıyor. Muhtemeler hasat öncesi, çiftçiler fiziksel olarak yorgunlar ve bu sezon iyi hasat verir mi diye düşünürlerken kaygı ve stress seviyeleri daha yüksek olabilir.
2.Çiftçilerin maddi sıkıntıları arttıkça zihinsel işlem becerisi de düşüyor. Bu araştırmacılar daha önceki yıllarda yaptıkları çalışmalarda yoksul çiftçilerden maddi sebeplerle yeteri kadar beslenemeyenlerin zihinsel becerileri de düşüyor. Dolayısıyla maddi sıkıntılar arttıkça artan strese ek olarak yeterli beslenememe de zihinsel beceriyi düşürüyor.
Tabi yoksulluk beraberinde uyku sorunları ve gelecek kaygısını da getiriyor. Dolayısıyla bu çoklu etmenlerle beraber kişilerin düşünme ve problem çözme yeteneğini de engelleyen ve performansı düşürüyor. Umarım bu çalışma sonuçları ülkemizin tarım bakanlığınca da incelenir ve çeşitli iştişarelerle ülkemize çifçilere de yardım politikaları da onların psikolojileri için de düzeltilir.
Kaynak:
Mani, A., Mullainathan, S., Shafir, E., & Zhao, J. (2013). Poverty impedes cognitive function. Science, 341(6149), 976-980.
Psikolog Doktor Ceylan Özdem 