Duygularımızı kelime kullanmadan anlaşmamızı sağlayan araçlardan biri emojiler. Sosyal medyada sıkça kullanıyoruz. Peki ülkere ve cinsiyetlere göre nasıl değişiyor? Bu soruya cevabı ABD’deki University of Michigan’dan Wei Ai ve Çin’den Pekin Üniversitesi’nden Xuan Lu ve ekibinin ortaklaşa çalışmalarındaki 3 milyon emoji analiziyle bulalım (kaynak 1). Araştırmacılar, android telefon sahiplerinin Google Play’den indirebilecekleri Kika adlı bir uygulama geliştiriyorlar. 200’den fazla ülkeden veri toplansa da 10 ülkenin kullanıcılarına odaklanıyor. Bu ülkeler Türkiye, Fransa, Rusya, Meksika, Kolombiya, Brezilya, İspanya, Arjentin, Endonezya ve ABD. 3,8 milyondan fazla kullanıcıdan alınan 1 aylık emojileri inceliyorlar.
Araştırmacıların yaptığı analizlere göre:
1. En çok kullanılan emoji, gülerken ağlayan emojisi, bunu takip eden emoji kalp ve gozlerde kalp olan emoji.
2. Ilk 20deki en son sirada ise alkis, tebrikler var.
3. Turkiye ozeline bakarsak en cok gulerken aglayan emoji, ve diger gulmeli kombinasyonlar var. Ilk 10’daki emojilerinin 9.su ise kalp.
4. Bu listede ilginc olan Fransizlarin top 10 listesinin 7sini kalp emojileri olusturuyor. Kolombiya, Ispanya ve Meksika’da ise maymun emojisi cok kullaniliyor. Diğer ülkelerde bu emojiler hiç kullanılmıyor. Kanımca bunun bir sebebi İspanyolca’da bir şeylerin sevimli, eğlenceli olduğunu belirtmek için maymun kelimesinin kullanılması da olabilir. Gerçi biz de kuzum, eşek sıpası çok kullanılanbir kelime olsa bunları emojilerde kullanmamız ilginç bence.
Görsel/İmage: Bu görseldeki figür ve tablo makaleden alınmıştır/ The figure and table in the screenshot were obtained from the article (see kaynak 1).
Emojiler kültürler ile ilgili de çok bilgi veriyor. Örneğin dikey ve yatay sembollerin doğu, oriyantal kültürlerde kullanımı ile batı kültüründe kullanımı farklı. Çünkü Hintilerin gülme şekli ile Amerikalıların gülme şekli arasında da bariz fark var (kaynak 2).
Arastirmacilar daha sonra acaba kultur emojileri nasil yansitiyor diye dusunup Hofstede Culture Index’ine gore cesitli parametrelere bakiyorlar. Bu indeksteki guc mesafesi ve emojiler arasindaki iliskiye bakiyorlar. Guc mesafesi yuksek olan toplumlar, ulkelerde mutlak guc bellidir, ona tapilir ve halka, kurumlara esit sekilde dagilmamistir diye dusunebilirsiniz. Ornegin, Suudi Arabistan, Irak, Malezya, Meksika ve guc mesafesi dusuk ulkelerse Ispanya, Italya, Hollanda, Avustralya. Bu guc mesafesi yuksek toplumlarin emojileri guc mesafesi dusuk toplumlara gore daha negative ve genelde uzgun yuz paylasmislar. Yani, Suudi Arabistan, Irak, Meksika ve Malezyadaki insanlar Ispanya, Italya, Hollanda, Cek Cumhuriyeti gibi ulkelerdeki kullanicilardan daha uzgun durumlar yasiyor olabilir. Bireysel ve kolektif kulturel parametresine bakilinca da bireysel toplumlardan gelen insanlarin koleftif ulkelerin vatandaslarina gore pozitif emoji paylasmalari daha da olasi. Ornegin, Avustralya, Fransa, Cek Cumhuriyeti gibi bireysel toplumlardaki kullanicilar negative emojiler yerine pozitif emojileri Meksika, Irak, Peru, Kolombiya gibi daha kolektif ulkelere gore daha cok paylasiyorlar.
Sonuc olarak emojiler yazili dilin gorsel bir parcasi halini aldilar. Bu rollerinde kuskusuz ki bir kulturu aktarma rolunu de basariyla yerine getiriyorlar.
Kaynak 1: Lu, X., Ai, W., Liu, X., Li, Q., Wang, N., Huang, G., & Mei, Q. (2016, September). Learning from the ubiquitous language: an empirical analysis of emoji usage of smartphone users. In Proceedings of the 2016 ACM International Joint Conference on Pervasive and Ubiquitous Computing (pp. 770-780). ACM.
Kaynak 2: Park, J., Barash, V., Fink, C., & Cha, M. (2013, June). Emoticon style: Interpreting differences in emoticons across cultures. In Seventh International AAAI Conference on Weblogs and Social Media.
Psikolog Doktor Ceylan Özdem 